|
|
|
KATOWICE
|
 |
Katowice (niem. Kattowitz,
czes. Katovice) - miasto położone w południowej Polsce, stolica województwa
śląskiego, dawniej autonomicznego województwa śląskiego, główny ośrodek
Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Licząc 314 500 mieszkańców, jest dziesiątym
miastem w kraju pod względem liczby ludności i 11 pod względem powierzchni,
mając 165 km˛.
Katowice z lotu ptaka
Pierwsza wzmianka o wsi Katowice pojawiła się w zapisach księdza Kazimierskiego,
wizytatora parafii bogucickiej w 1598 roku. Historię miasta wyznaczają jednak
losy kilku znacznie wcześniejszych słowiańskich osad rolniczych (z XIV, XVI
wieku) i kuźnic żelaza - będących obecnie jego dzielnicami.
Miasto wzrastało według projektu budowniczego Nottenbohna. Plan przestrzennej
zabudowy wyznaczał stary trakt z Mysłowic do Szopienic i dalej do
Bogucic-Zawodzia, a następnie wzdłuż Rawy. Przy linii wschód-zachód powstały dwa
istniejące dziś place - Rynek i Wolności. Pierwszy z nich przecięła droga
północ-południe, prowadząca z Mikołowa do Królewskiej Huty (dziś Chorzów) i
Bytomia. Wieś Katowice otrzymała w 1865 roku prawa miejskie. Wkrótce Katowice
wyniesione zostały do rangi powiatu.
Plac Wolności
Szczególnie intensywny rozwój nastąpił w latach międzywojennych, kiedy to
Katowice stały się największym centrum gospodarczym w Polsce, a przy tym stolicą
najbogatszego regionu. Poważniejszy rozwój kulturalny miasta przypadł dopiero na
okres po 1922, za sprawą ustanowienia miasta stolicą autonomicznego województwa.
Lata międzywojenne były dla Katowic okresem intensywnego rozwoju. Z
prowincjonalnego ośrodka przemysłowego Prus stały się największym centrum
gospodarczym w Polsce, stolicą najbogatszego regionu. W 1924 roku były siedzibą
aż 53 banków, ośmiu zagranicznych przedstawicielstw dyplomatycznych, kilku
międzynarodowych koncernów. Wraz z przypływem kapitału wzrastały nowe obiekty
infrastruktury miejskiej, dzielnice.
8 września 1939 cały Górny Śląsk został włączony do III Rzeszy. Okupanci
uczynili z Katowic siedzibę prowincji. Działania wojenne nie spowodowały
większych szkód w miejskiej zabudowie poza barbarzyńskim spaleniem synagogi przy
ul. Mickiewicza i rozebraniem budynku Muzeum Śląskiego. Po wyzwoleniu w 1945
roku miasto odzyskało dawne znaczenie jako ośrodek przemysłowy i
administracyjny.
Katowice należą obok Łodzi i Gdyni do grupy miast Polski, których centra nie
wywodzą się ze średniowiecznego miasta lokacyjnego. Style takie jak gotyk,
renesans czy barok nie są zatem w nim reprezentowane.
Najstarsza budowla w Katowicach to drewniany kościółek św. Michała Archanioła z
XVI w. w Brynowie, oprócz niego w mieście znajduje się kilkadziesiąt budowli
mieszkalnych z XIX i początku XX wieku, w tym unikatowe osiedla: Nikiszowiec i
Giszowiec.Znajdują się tu także dwa pałace: pałac Goldsteinów i pałac w Załężu
oraz kilka zabytkowych kościołów w tym kościół Mariacki, kościół garnizonowy,
katedra Chrystusa Króla (największa katedra w kraju), bazylika z klasztorem
franciszkanów z oryginalną kalwarią w stylu modernistycznym oraz ewangelicki
kościół Zmartwychwstania Pańskiego – najstarsza murowana budowla sakralna w
mieście.
Park Kościuszki w Katowicach- Kościół Michała
Archanioł
Muzeum Ślaskie
Katowice niejednokrotnie nazywane są stolicą polskiej moderny. Drapacz Chmur
wybudowany w latach 1929-1930 przy ul. Żwirki i Wigury 15 to jedna z wielu pereł
modernistycznej architektury wypełniającej południowy kwartał śródmieścia.
Oprócz zabytków w Katowicach znaleźć można wiele niezabytkowych atrakcji
turystycznych np. Pomnik Powstańców Śląskich (największy pomnik w kraju), wieża
spadochronowa (jedyna istniejąca wieża spadochronowa w Polsce), Spodek (hala
widowiskowa oddana do użytku w roku 1971 z architektonicznie ciekawym dachem
koncepcji inżyniera Wacława Zalewskiego, utrzymywanym w miejscu stalowymi
kablami zgodnie z zasadami tensegrity).
Pomnik Powstańców Śląskich
Wzrosła ranga miasta jako ośrodka naukowego i kulturowego; Katowice stały się
m.in. miastem uniwersyteckim. W okresie Polski Ludowej zbudowano wiele nowych
osiedli m.in. Koszutka, Tysiąclecie, Paderewskiego, Ochojec, Ligota, Załęska
Hałda. Powstał Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku. Otwarto jedyną w regionie
wyższą uczelnię humanistyczną - Uniwersytet Śląski. Wzniesiono budowlę, która
stała się symbolem Katowic - Halę Widowiskowo-Sportową "Spodek".
Osiedle 1000-lecia
Miasto nadal prężnie się rozwija, o
czym świadczą coraz to nowocześniejsze rozwiązania architektoniczne i
techniczne, przykuwające oko, ale też znacznie ułatwiające życie
Nowy wizerunek Katowic tworzą takie obiekty jak nowe budynki biurowe, biznesowe,
handlowe i kompleksy rozrywkowe oraz takie urządzenia komunikacyjne jak
autostrada A-4 czy DTŚ.
Katowice są jednym z większych ośrodków naukowych w Polsce. Znajduje się tu
ponad 20 uczelni wyższych, na których studiuje prawie 100 tys. osób.
Gmach Politechniki Śląskiej
Uniwersytet Śląski w Katowicach – Wydział Prawa i
Administracji
Katowice stanowią główny ośrodek kulturalny na terenie Górnego Śląska, mieszczą
się w czołówce głównych ośrodków kulturalnych Polski. Katowice są siedzibą
Narodowej Orkiestry Symfonicznej i najlepszej w kraju Akademii Muzycznej.
Cykliczny Rawa Blues Festival, Metalmania, Mayday Festiwal, Śląski Festiwal
Jazzowy, cykl: Jazz i okolice i dziesiątki innych koncertów przyciągają
corocznie setki tysięcy fanów muzyki z całego świata do katowickiego Spodka.
Teatr Śląski w Katowicach
Zdjęcia źródło:
http://www.odleglosci.pl
i http://www.polskieszlaki.pl/
| 
