|
OPOLE
|
|
Opole (niem. Oppeln, cz. Opolí) - miasto w Polsce, na Górnym Śląsku stolica
województwa opolskiego . Jedno z najstarszych w kraju. Od wczesnego
średniowiecza do początku wieku dwudziestego, stolica Górnego Śląska.
Historia miasta
Pierwotnie Opole oznaczało związaną wspólnymi prawami i obowiązkami wspólnotę
rodową i terytorialną. Jedna z takich wspólnot dała początek miastu. Jest
miastem na prawach powiatu.
X - XIII wiek
Rok 990 - Opole zostaje przyłączone do Polski; Rok 1050 - Kazimierz I Odnowiciel
odzyskuje Śląsk z Opolem; 1138 rok - Na mocy testamentu Bolesława Krzywoustego
Śląsk zostaje przyznany jako dziedziczna dzielnica najstarszemu synowi księcia,
Władysławowi II, który dał początek linii Piastów Śląskich. Rok 1179 - Śląsk
podzielony zostaje na trzy dzielnice, m.in. wyodrębnione zostaje księstwo
opolskie, którego pierwszym władcą zostaje książę Jarosław Opolski. Lata 1211 -
1230 - W Opolu rządy sprawuje Kazimierz I Opolski, który jako pierwszy tytułuje
się księciem opolskim. Przed rokiem 1217 następuje lokacja miasta; Rok 1241 -
najazd Tatarów na Śląsk, oblężenie Opola i spalenie podgrodzia za rządów Mieszka
II Otyłego; Rok 1281 - Po śmierci księcia Władysława I następuje podział
księstwa opolskiego na mniejsze dzielnice. Opole dostaje się we władanie Bolka I
(1281 - 1313). Rok 1295 - Zbudowany zostaje klasztor dominikanów ("na górce").
XIV - XVI wiek
Rok 1352 - Wzniesiony zostaje opolski ratusz. Rok 1395 - Oblężenie Opola przez
wojska króla Władysława Jagiełły, jako odpowiedź na antypolskie intrygi ks.
Władysława II Opolczyka. Władzę w Opolu obejmuje Bolko IV oraz Bernard. Rok 1474
- Oblężenie Opola przez wojska polskiego króla Kazimierza Jagiellończyka, za
poparcie udzielone przez ks. Mikołaja I królowi węgierskiemu Maciejowi Korwinowi.
Rok 1532 - umiera ostatni przedstawiciel opolsko - raciborskiej linii Piastów -
Jan II Dobry. Lata 1532 - 1552 - Tytułem zastawu miasto dostaje się we władanie
Jerzego Hohenzollerna.
XVII wiek
Rok 1615 - Pożar niszczy dużą część miasta. Rok 1632 - Zdobycie Opola przez
oddziały saskie i szwedzkie. Okupacja trwała dwa lata i kosztowała miasto blisko
10 tys. florenów. Rok 1645 - Opole wraz z całym księstwem opolsko - raciborskim
przechodzi, tytułem zastawu, we władanie polskiej dynastii Wazów. Rok 1666 - Po
spłaceniu sum zastawnych Habsburgowie przejmują ponownie Opole i księstwo
opolsko - raciborskie.
XVIII wiek
Rok 1741 - Do Opola wkroczyły wojska pruskie. Po pokoju wrocławskim w lipcu 1742
r., kończącym I wojnę śląską, miasto znalazło się w granicach Prus. Lata 1756 -
1763 - W czasie wojny siedmioletniej miasto zdobywali dwukrotnie Austriacy
(1757, 1762) i Rosjanie (1761). Pokój w Hubertsburgu pozostawił jednak Opole,
pod panowaniem pruskim.
XIX wiek
Rok 1807 - Podczas wojen napoleońskich wkraczają do miasta sprzymierzeńcy
Francuzów - Bawarczycy, a później załoga francuska (opuściła Opole w lipcu 1808
r.). Rok 1816 - Opole zostaje stolicą rejencji opolskiej, jednostki
administracyjnej, obejmującej cały pruski Śląsk. W mieście powstaje urząd
rejencji (Regierungsbezirk Oppeln), jeden z czterech w prowincji śląskiej. Rok
1843 - Do Opola dotarła pierwsza na Śląsku linia kolejowa z Wrocławia. Rok 1862
- Zbudowana zostaje gazownia miejska, dzięki której Opole zostaje niebawem
oświetlone przez 140 gazowych latarni ulicznych. Rok 1899 - Zakrzów zostaje
przyłączony w granice miejskie Opola. Opole zostaje siedzibą odrębnego powiatu
miejskiego.
lata 1901 - 1945
Rok 1910 - Wyspa Bolko zostaje zakupiona na potrzeby miasta. Rok 1918 - Początek
tzw. rewolucji listopadowej; po manifestacji na Rynku utworzona zostaje rada
garnizonowa i rada robotnicza (przekształcona później w Radę Ludową). Obok nich
powstały też polskie rady ludowe, nie uznane przez Centralną Radę Ludową we
Wrocławiu Rok 1922 - Powrót niemieckiej administracji i garnizonu wojskowego.
Opole zostaje siedzibą władz rejencji i zarazem prowincji górnośląskiej (do 1938
r.). Rok 1928 - Zburzenie Zamku Piastowskiego na Pasiece; pozostaje tylko wieża.
Nacjonaliści niemieccy po przedstawieniu w sali ratusza opery Stanisława
Moniuszki "Halka". napadają na artystów Teatru Polskiego z Katowic, którzy
zostają dotkliwie pobici. Rok 1936 - W obszar Opola włączone zostają
Szczepanowice i Półwieś. Rok 1939 - Opole staje się miejscem koncentracji sił 10
Armii Niemieckiej i kwatery jej dowództwa. Aresztowanie aktywistów Związku
Polaków w Niemczech. Transporty aresztowanych Polaków z Dworca Głównego do
obozów koncentracyjnych Buchenwald i Ravensbrück. Lata 1939 - 1945 - W czasie II
wojny światowej w Opolu funkcjonują obozy pracy przymusowej i oddziały robocze
jeńców wojennych. Liczba mieszkańców wzrasta do ok. 60 tysięcy wskutek napływu
uchodźców z bombardowanych rejonów III Rzeszy. Rok 1944 - Opole ogłoszone
zostaje miastem - twierdzą w związku z krytyczną sytuacją Wehrmachtu na froncie
wschodnim i przygotowań do obrony na linii Odry.
Od roku 1945 do dzisiaj
Rok 1945 - Zdobycie Opola przez oddziały 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej.
Radziecka komendantura wojenna przekazuje władzę polskiej administracji. Do
Opola przybywają pierwsze transporty repatriantów zza Buga. Rozpoczyna
działalność Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika. Rok 1950
- Powstaje województwo opolskie. Rok 1961 - Kolonia Gosławicka zostaje włączona
w granice Opola. Rok 1964 - Rozpoczyna działalność Centralne Muzeum Martyrologii
Jeńców Wojennych w Łambinowicach, z siedzibą dyrekcji w Opolu. Rok 1992 - W
Opolu otwarty zostaje Wicekonsulat RFN. Opole to miasto Krajowego Festiwalu
Piosenki Polskiej i niezaprzeczalnie jest europejskim miastem taki tytuł
Opole otrzymało 25 kwietnia 2007
Gazeta Prawna wraz z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego i firmą doradczą
Deloitte przeprowadziła ranking pn: "Europejska Gmina - Europejskie Miasto",
dotyczący wykorzystania przez samorządy lokalne funduszy strukturalnych w
okresie 2004-2006.
Przyjęta metodologia wyboru najlepszych gmin była średnią ważoną trzech
wskaźników:
wielkość wsparcia z Unii Europejskiej w przeliczeniu na liczbę mieszkańców,
średnia wielkość wartości przeciętnego projektu unijnego,
liczby projektów przypadających na 1 tys. mieszkańców gminy.
Co ciekawego można zobaczyć
Katedra Podwyższenia Św. Krzyża - bazylika mniejsza od 1936 roku;
Kościół i klasztor Franciszkanów;
Kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha (tzw. "na górce");
Kościół św. Piotra i Pawła;
Kościół św. Sebastiana;
Kościół św. Aleksego;
groby Piastów Śląskich w podziemiach Kościoła Franciszkanów i Katedry;
Wieża Zamku Piastowskiego;
Wieża Zamku Górnego;
Ratusz;
Rynek;
zabudowa Starego Miasta;
pozostałości murów obronnych;
gmach Poczty Polskiej;
gmach Urzędu Wojewódzkiego;
gmach Dworca Głównego
Most Groszowy (tzw. Zielony);
cmentarz żydowski (ul. Graniczna);
budynek Muzeum Śląska Opolskiego;
pomnik opolskiej Ceres;
pomnik Nike - Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego;
pomnik "Brońmy swego opolskiego";
pomnik Feliksa Kupscha - Poległym Pocztowcom z czasów I wojny światowej;
synagoga przy ul. Szpitalnej - obecnie siedziba TVP3 Opole;
neogotycka wieża ciśnień z 1896 r.
Źródło:
http://hotelewwarszawie.ewarszawa.com/Opole/opis/ |