|
 |
ZAMOŚĆ
|
 |
ODKRYWAMY ZAMOŚĆ
Ratusz
Na południowo - wschodnim skraju Wyżyny Lubelskiej leży Zamość, miasto
Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO, polska renesansowa perła architektury,
uhonorowany tytułem jednego z 7 cudów Polski w plebiscycie "Rzeczpospolitej". To
przykład jednego z najwspanialszych w Europie "miasta idealnego" opartego na
wzorach włoskiej urbanistyki renesansowej.
Zwiedzanie Zamościa proponujemy rozpocząć od środka czyli od Rynku Wielkiego,
jednego z najwspanialszych XVI wiecznych placów Europy otoczonego rzędami
wspaniałych barwnych kamieniczek z podcieniami, dzięki którym Zamość zyskał
przydomek "miasta arkad". Nad Rynkiem góruje zamojski Ratusz, wysoka 52 m wieża
i szerokie schody od frontu są wizytówką Zamościa.
Kolejną atrakcją Starego Miasta jest Katedra Zamojska - prawdziwa perła, z
zewnątrz niepozorna, całe swe piękno odsłania w środku.
W XVIII wieku Zamość stanowił istny tygiel wyznaniowy, funkcjonowało tu aż 8
świątyń: 6 kościołów katolickich, synagoga żydowska i cerkiew grecka.
Zamość zachwyca również gmachem dawnej Akademii Zamojskiej, trzeciej w XVI -
wiecznej Polsce po Krakowie i Wilnie, wyższej uczelni a także Pałacem Zamoyskich
- przepiękną rezydencją z XVI wieku.
Bogatą i barwną przeszłość miasta przybliżają ekspozycje zamojskich muzeów.
Zamość tętni również bogatym życiem kulturalnym, które dostarcza miłych i
niezapomnianych wrażeń.
Turysta, studiując mapę, łatwo odkryje, że Zamość, to brama otwarta ku
malowniczemu Roztoczu, jednej z najpiękniejszych krain geograficznych. A w
kierunku wschodnim rozciągają się turystycznie jeszcze w niewielkim stopniu
rozpoznane, niezwykle piękne okolice doliny Bugu, ostatniej dzikiej rzeki
Europy.
Zamość jest więc sercem Zamojszczyzny, jej ważnym centrum gospodarczym,
kulturalnym, turystycznym i usługowym.
Zamość oczarował już niejednego turystę, osobliwy urok architektury gwarantuje
niezapomniane wspomnienia.
Co warto zobaczyć
RYNEK WIELKI
Jest jednym z piękniejszych XVI-wiecznych
reprezentacyjnych placów w Europie. W każdej pierzei Rynku znajduje się zespół
podcieniowych kamienic mieszczańskich. Rynek Wielki jest placem idealnie
kwadratowym o wymiarach 100 x 100 m. Na rynku krzyżują się pod kątem prostym
dwie główne osie zespołu staromiejskiego. fot. Marek Jawor
Oś podłużna o długości 600 m przebiega zgodnie z kierunkiem wschód - zachód, od
bastionu VII do rezydencji Zamoyskich. Oś poprzeczna licząca 400 m przebiega z
północy na południe, łącząc Rynek Wielki z rynkami: Solnym i Wodnym.
RYNEK SOLNY
RYNEK WODNY
ARSENAŁ
Wzniesiony przez Bernarda Morando w latach 1582-1584
usytuowany na północ od pałacu był jedną z pierwszych budowli publicznych w
mieście. Budynek ma dł. 63 m.
Na niskie piętro prowadzą zewnętrzne schody umieszczone nad portalem. Obecnie
siedziba - Muzeum Barwy i Oręża.
Na parterze ulokowano stałą ekspozycję XVII wiecznej zbrojowni tj. białej broni,
uzbrojenie, armaty oraz wystawę obrazującą historię twierdzy Zamość wraz z
modelem miasta.
PARK MIEJSKI
Jest czołowym modernistycznym założeniem zieleni w
Polsce. Powstał na terenach pofortecznych w latach 1919-1926, wg konkursowego
projektu opracowanego przez Waleriana Kronenberga.
Park o pow. 11,2 ha swoim zasięgiem obejmuje bastion IV, wał ziemny rawelinu,
słoniczoło, bastion VII i fosę. Posiada częściowo geometryczny układ powiązany
osiami z miastem. Główne elementy układu to dwa skrzyżowane tzw. partery.
PAŁAC ZAMOYSKICH
Pierwotna rezydencja wzniesiona przez Jana
Zamoyskiego w latach 1579-1586 wg projektu Bernarda Morando, zamykała od zachodu
główną oś miasta, od którego oddzielona została własnymi bastejowymi
obwarowaniami. Pałac stanowił jednopiętrowy budynek „przedni" o długości 60 m,
który posiadał o frontu monumentalne dwuskrzydłowe schody prowadzące na I
piętro. Nad pałacem górowała czworoboczna wieża - belweder z tarasem widokowym.
W XVIII w. rezydencja uległa późnobarokowej przebudowie. Obniżoną i pozbawioną
attyki wieżę zwieńczono trójkątnym szczytem z rzeźbami na narożach. Korpus
pałacu otrzymał wyniosłe dachy mansardowe i został połączony piętrowymi
galeriami z oficynami tylnymi. Od frontu dobudowano dwa boczne pawilony oraz
długie parterowe oficyny. Od 1809 r zespół przestał być siedzibą ordynatów i w
1821r sprzedano go wraz z miastem Skarbowi Państwa. Bogate niegdyś wyposażenie
uległo zniszczeniu w trakcie przebudowy dokonanej po 1831 r. na szpital
wojskowy. Po uzyskaniu niepodległości w 1918r. pomieszczenia pałacu przekazano
instytucjom sądowym.
ROTUNDA - Mauzoleum Martyrologii Zamojszczyzny
Działobitnia wzniesiona w latach 1825-31 jako
stanowisko obronne wysunięte na 500 m na południe od murów miasta. Potężne mury
w kształcie pierścienia o średnicy 54 m z dziedzińcem wewnętrznym są wysokie na
9,5 m i zaopatrzone w okna strzelnicze. Działobitnię łączyła z miastem osłonięta
wałami droga, którą otaczała fosa o szer. ok. 6 m. Do 1939r. obiekt pełnił rolę
prochowni. W 1940r. urządzono tu więzienie śledcze gestapo dla przedstawicieli
inteligencji z Zamojszczyzny. Wg szacunkowych danych rozstrzelano i spalono tu
ciała ok. 8 tys. więźniów. Na cmentarzu wokół Rotundy spoczywają prochy ponad 45
tys. osób. W kwietniu 1947 r. otwarto Mauzoleum Martyrologii Zamojszczyny -
Muzeum Rotunda.
Źródło:
http://www.zamosc.pl/?get=page,,26
|
